Daags terug is de vastenmaand van de Moslims begonnen. Er zijn interpretatieverschillen omtrent de vaststelling van het begin van de vastenmaand tussen groepen Moslims, waardoor men soms op verschillende dagen met het vasten aanvangt en stopt. Over de essentie van het vasten bestaat er echter geen verschil van inzicht, en dat is een belangrijke overeenkomstigheid die de hele moslimwereld moet binden. Het vasten zelf houdt in het achterwege laten van niet toegestane en een aan aantal normaal toegestane zaken. Gedurende de maand Ramadaan wordt ook speciale aandacht besteed aan de gebedsplicht van de moslims. Elke moslim is verplicht vijf keer per dag te bidden. Normaal komen Islamitische gemeenten elke donderdagavond en vrijdagmiddag in hun moskee bij elkaar om gezamenlijk de verplichte en bijzondere gebeden te doen. In de maand Ramadaan wordt de frequentie van het gezamenlijk bidden opgevoerd. Men komt dan volgens Islamitisch gebruik elke avond bij elkaar om als gemeente gezamenlijk te bidden. Veel moslims maken van deze gelegenheid gebruik om moskeeën waarin familieleden en vrienden bidden, te bezoeken om de broederschap te versterken. Er wordt in sommige gezinnen en families alleen tijdens de Ramadaan gezamenlijk gegeten bij het ontvasten. Dat komt omdat iedereen gehouden is op ongeveer hetzelfde moment, wanneer de zon bijna geheel ten onder is, weer iets te eten en te drinken. Het gezamenlijk ontvasten en het samen ’s avonds naar de moskee gaan, hebben een positieve invloed op de saamhorigheid en de sterke banden die er moeten bestaan in het gezin. Er zijn gemeenten waar er elke dag of vrij regulier gezamenlijk wordt ontvast in de moskee en daarna uitgebreid gegeten. Dat schept ook een hechte maand tussen gemeenteleden, familieleden en het gezin. Wanneer goed gepland en begeleid door ouderen, is de maand Ramadaan eigenlijk een feestmaand. Men brengt overdag offers door eten en drinken te laten, om daarna gezamenlijk bijna feestelijk gezellig samen weer te eten, of thuis of in de moskee. Ouderen moeten proberen om de jongeren op deze wijze bij het vasten te betrekken. Tevens moet het nut van het vasten aan de jongeren worden voorgehouden. Het gaat om het in toom houden van de individuele wensen en de innerlijke wil, het gaat om het aankweken van sympathie voor degenen die honger lijden of niet genoeg te eten hebben en het gaat om het zich neerleggen bij de wil van God die het vasten heeft opgelegd aan de Moslims en in principe aan de gehele mensheid. Het is ook een training om achter elkaar, dagenlang het goede te doen en het slechte uit de weg te gaan.
Burgers die zichzelf onder controle hebben, kunnen een bijzondere dienst aan de Staat bewijzen. Individuen die zichzelf en hun innerlijk in toom hebben, zijn burgers die een bijzondere bijdrage kunnen leveren aan het behartigen van het algemeen belang. Die burgers zouden het best ingezet kunnen worden in sectoren die behoorlijk corruptiegevoelig zijn. We denken dan aan inspectiediensten, controlediensten, overheidsafdelingen die vergunningen verlenen en overheidsdiensten aan de burgerij toewijzen zoals subsidies en andere diensten die via dienstverleners worden verleend aan de burgerij. We denken ook aan ambtenaren betrokken bij al dan niet openbare aanbestedingen en gunningen en afdelingen van de overheid die een analyse maken van de rechtmatigheid en doelmatigheid van overheidsaanbestedingen. In tegenstelling tot het vasten in sommige andere religiën, is het vasten bij de Moslims geen boetedoening. Het is geen offer om vergiffenis te vragen voor de zonden die eerder zijn begaan.
De Moslim moet als een herboren mens uit de vastenmaand tevoorschijn komen. Die boodschap moeten de geestelijk leiders constant bendrukken in de gebruikelijke preek die volgt na de avondgebeden. Het bewijs van het effect van de vastenmaand blijkt na de Ramadaan zelf. Dan blijkt in welke mate men oprecht heeft kunnen vasten. In de Islamitische regels worden Moslims ervoor gewaarschuwd, dat men niet alleen vast om de sociale controle van de mens te doorstaan. Het vasten moet gericht zijn op een veranderd gedrag na het vasten.
De moskee staat in de Islamitische theorieën niet los van de samenleving. De Moslim heeft de plicht om religieus te zijn, maar zich ook te mengen in het sociaal-maatschappelijk en het economische samenleving waarin ze zich bevinden. Men moet zich niet isoleren. Dit moet tijdens de preken benadrukt worden. Ons land worstelt met een aantal problemen dat te maken heeft met het innerlijke in de mens die niet in balans is, waar het negatieve de overhand heeft op het positieve. We denken aan corruptie vanuit de ambtenarij en het bedrijfsleven, oneerlijkheid in de politiek, misdragingen in het verkeer en milieuvervuiling. In de dagelijkse preek moet tijdens de vastenmaand heel regelmatig hierover gesproken worden vanuit een religieuze invalshoek. Hetzelfde geldt uiteraard ook voor de preken in andere gebedshuizen. Alzo heeft de Ramadaan straks een behoorlijke impact op de dagelijkse handel en wandel in ons land. Aan de burgers die Moslim zijn wensen wij sterkte zodat zij het maandenlang religieus proces dat veel discipline en offers vergt, kunnen doorstaan.
