Onlangs meldden de media dat de samenwerking tussen Suriname en Brazilië nu op een heel goed niveau zit. Het zou nooit zo goed zijn geweest. Wat nu opvallen zijn de beleidsgebieden landbouw (ruim) en veiligheid. Deze uitdieping van de samenwerking had allang moeten plaatsvinden. Suriname is mondiaal gezien een reus in opmars en dat hebben vorige regeringen geweigerd om in te zien. Kennelijk heeft het te maken gehad met een trauma die president Venetiaan zou hebben met alles wat maar enigszins iets van doen had met een lang vervlogen periode. In de jaren ’80, tijdens de militaire periode, zou er ook een heel goede samenwerking zijn met de Brazilianen. Brazilië was toen niet het land dat het nu is qua economische opmars. Het is heel positief dat in het buitenlands beleid besloten is om meer op te trekken met zo’n reus van een buurland. We kunnen op bijna elk gebied veel leren van de programma’s, de technologie en het kader dat in ruime mate in het land aanwezig is. Het enige wat eventueel een probleem zou kunnen vormen is de taal, maar Brazilianen zijn op dat niveau even soepel als hun wereldvermaarde topvoetballers. De niveau- en schaalverschillen tussen grootmacht Brazilië en Suriname zijn enorm. Desondanks wordt toch wel met veel geduld en respect omgegaan met een buurland als Suriname. Die houding missen we in de relatie waarop wij heel lang hebben gesteund. Er zit veel meer oprechtheid en wederzijds respect in de relatie met Brazilië. Dat bleek ook laatst toen het samenwerkingsverdrag tussen beide landen in de DNA werd goedgekeurd. Het land biedt ondersteuning met expertise en haar infrastructuur in de defensiesamenwerking. We mogen daar gaan leren en studeren, maar niet alles is gratis. Op voorhand wordt in de overeenkomst vastgelegd dat je niet wordt geknecht met cadeaus. Voor een deel betaal je zelf, waardoor je de vooruitgang die je in deze relatie boekt met trots kan typeren als een die je met eigen inspanning hebt gerealiseerd. Brazilië is een van de BRICS-landen, de landen die de economische wereldorde op hun kop aan het zetten zijn. Brazilië is on the move en kijkt naar een horizon waar de focus primair ligt op het wereldtoneel dat zich voltrekt in de VN en de Veiligheidsraad en in toonaangevende internationale financiële instituten. Dan nog zijn de Brazilianen altijd enthousiast geweest om met het kleine Suriname samen te werken wanneer wij daar om gevraagd hebben. In de vorige regeerperiodes is het zelfs zo geweest dat overeenkomsten aan de andere kant allang en breed geratificeerd waren, terwijl wij van ons kant de zaak in de ijskast stopten. Een voorbeeld is de defensieovereenkomst die maar recentelijk door ons is geratificeerd tijdens deze regeerperiode.
Bericht werd dat de veiligheid aan onze grenzen een positieve boost kan krijgen door operatie ‘Agata’ die de Braziliaanse luchtmacht uitvoert om smokkelroutes en illegale handelingen langs de grens uit te voeren. De Brazilianen hebben een heel lange grens die heel divers is wanneer het gaat om de bewaking. In de uitvoering kan het voor de dienaren heel moeilijk worden, want het land grenst aan 10 landen. Met die 10 landen moeten er 10 overeenkomsten worden gesloten die op 10 verschillende manieren kunnen gaan luiden. Grenzen lopen in elkaar over, maar dat hoeft niet het geval te zijn met afspraken. Daarom is de formele samenwerking op zijn plaats. Het is aan te bevelen dat het Surinaamse leger aan de activiteiten aan de grens participeert en ook een graantje aan ervaring meepikt.
Op landbouwgebied kunnen wij veel leren van de Brazilianen. Dan gaat het niet alleen om landbouw, maar ook om veeteelt. Omstandigheden zijn hier aanwezig om te geraken tot een bepaald niveau van de agrarische productie. Al geruime tijd wordt luidop de wens kenbaar gemaakt door de regering om een voedselschuur te worden ten minste in de regio. Guyana heeft dezelfde aspiraties en voegt de daad bij het woord. Bij ons is het vooralsnog tot woorden gebleven. Dat ligt voor een deel aan de uitvoering die gegeven moet worden vanuit het ministerie van LVV. Wat er precies op dit ministerie gebeurt is onduidelijk. Het lijkt er wel op dat het ministerie en zijn kader in een langdurige staat van meditatie is, om daarna met een verhoogd bewustzijn het landbouwgebeuren omhoog te trekken. Hoe lang deze trance en de daarbij horende zwijgzaamheid zal aanhouden, weten wij niet. Het is terecht dat de vraag bij de reshuffling werd gesteld hoe het mogelijk is geweest dat de minister zonder kleerscheuren uit deze exercitie is gekomen. Na beantwoording door de president weten wij het nog steeds niet, het is nog steeds een raadsel.
De verhoogde diplomatieke activiteit met Brazilië is zeer welkom. De economische diplomatie die hier nog verder uitgewerkt moet worden en meetbare out-puts moet opleveren kan een best practice gaan worden als het nieuwe buitenlands beleid over enige jaren zal worden geëvalueerd. Maar wij moeten even enthousiast zijn en als het kan enthousiaster dan de Brazilianen.
