Het is al enkele dagen geleden dat een werknemer op de rivier omkwam, terwijl hij bezig was zijn werk te verrichten, om precies te zijn vrijdag 20 april 2012. Er is een verhoogde trend van bedrijfsongevallen in Suriname merkbaar. We hebben in Suriname te maken met wetgeving die dateert uit de jaren ‘40, met enkele veiligheidsvoorschriften die in het begin van de jaren tachtig zijn gemaakt. De moederveiligheidswet dateert echter uit de jaren ’40. Op zich hoeft de leeftijd van een wet geen probleem te zijn. Echter moet wel rekening worden gehouden met de ideologie en de invalshoek. Arbeidswetten hebben een impact op de economie en zijn een reflectie van de economische behoeften en de zienswijze en aspiratie die de samenleving heeft tegenover werkgevers, werknemers, managers en de overheid en hun verantwoordelijkheid. Onze veiligheidswetten ademen dus de geest uit van de economie, de ideologie en de optiek over de rol en verantwoordelijkheden van werknemers en werkgevers uit de jaren ’40. De vraag is of dat in lijn is met de denkwijze van nu. Het wordt sterk betwijfeld. Als we het goed hebben, wordt in de moderne wetgeving ook veel gevergd van de werknemer en van bipartiete inspanningen van de werkgever en de werknemer en met een win-win situatie voor een ieder. Onder deze omstandigheden heeft de arbeidsinspectie de ruimte om af te stappen van de politiefunctie en zich meer toe te leggen op training, counseling en bewustwording. Het draait om productiviteit en tegengaan van verspilling. Aan de verhoogde productiviteit hebben de Staat, de aandeelhouders alsook werknemers en hun gezinnen voordeel. Vandaag wordt internationaal de Dag van de Bedrijfsgezondheidszorg (Occupational Safety and Helath Day) gevierd. Tegen de achtergrond dat de veiligheidswetgeving verouderd is, rijst de vraag wie het tij moet gaan keren. Vorig jaar werd naar aanleiding van opmerkingen gemaakt door de politieke partij DOE duidelijk dat de International Labour Organization, wat de veiligheid betreft niet tevreden is met de prestaties van onze arbeidsinspecteurs. Uit cijfers die door de Surinaamse regering waren doorgespeeld naar aanleiding van rapportage naar deze organisatie, had de organisatie kunnen uitmaken dat er sprake was van een verhoging van het aantal (fatale) arbeidsongevallen. De ILO concludeerde dat het gestegen aantal (fatale) arbeidsongevallen te wijten is aan misfunctioneren van de arbeidsinspecteurs. Doordenkend zou dus geconcludeerd kunnen worden dat er niet genoeg inspecties worden uitgevoerd, dat de inspecties kwalitatief niet hoogwaardig zijn of dat er een onvermogen of onwil bestaat bij deze overheidsinspectie. Er is vanuit het arbeidsministerie een zekere verhoogde activiteit te bespeuren de laatste tijd. Een hele tijd was het inspectiewerk van 07:00 uur tot 15:00 uur. Er is de laatste weken verschillende keren bekendgemaakt dat er ook ’s avonds inspecties door de arbeidsinspectie zullen worden uitgevoerd. Ook is middels clips aangekondigd dat men overdag meer zal gaan inspecteren en dat werknemers veilig moeten gaan werken. Recentelijk is bericht dat instructeurs uit het buitenland worden gehaald om de inspecteurs te trainen. Dat duidt op een zekere bevordering van het inspectiewerk door de leiding van arbeid. Uiteindelijk zal het echter gaan draaien om de ijver en de integriteit die de inspecteurs aan de dag kunnen leggen. Eerder berichtten wij over de klaagzang vanuit de leiding van de arbeidsinspectie. Deze dienst werkt op basis van de wet en inspecteert de naleving van wetten. Als het gaat om outdated wetten, dan gaat de inspectie de naleving van outdated wetten controleren. Er is beweerd dat het ook tot de taak van de inspectie behoort om tekortkomingen die de wetgeving vertoont bij inspecties, vast te leggen en door te spelen aan de leiding van het ministerie. Als we kijken naar de oude veiligheidswet dan is dat kennelijk nooit gebeurd. Vanuit de SER kunnen wij niet veel verwachten, in tegenstelling tot de Raad van Nederland. Die heeft onlangs de Nederlandse regering weer geadviseerd omtrent “het stelsel voor gezond en veilig werken en de bijbehorende beleidsagenda voor de komende jarenâ€. De weg die wij moeten opgaan, is dat er meer verantwoordelijkheid wordt gegeven aan bedrijven en werknemers en hun bonden. Er moet expliciet in de wet staan dat werk dat onder onveilige omstandigheden wordt verricht, niet verplicht is om te verrichten voor de arbeider: hij moet het zonder consequenties kunnen weigeren met behoud van zijn salaris. Voor de korte termijn zal veel blijven afhangen van de ouderwetse ‘policing’, dus het daadwerkelijk kijken en op de vingers tikken. Maar de transitie moet ingezet worden met bijvoorbeeld verplichte bedrijfsveiligheidscommissies. De ILO vestigt dit jaar meer aandacht op de groene economie. Er is een wereldwijde beweging om de duurzame economie en de groene economie te realiseren. Terwijl economieën zullen transformeren, moet rekening worden gehouden met de bedrijfsgezondheidszorg. De duurzame ontwikkeling is gebaseerd op economische groei, sociale rechtvaardigheid en milieubescherming. Bij de sociale rechtvaardigheid is er geen plek voor onveilige en mensonwaardige werkplekken. De ILO maakt in verband met de internationale dag duidelijk dat de ervaring heeft geleerd dat alhoewel sommige stoffen milieuvriendelijk zijn, ze toch niet bevorderlijk zijn voor de werkende mens. Daarom wordt een oproep gedaan om in de sectoren waar gewerkt wordt aan hernieuwbare energiebronnen, afvalmanagement en recycling en het ‘groener’ maken van traditionele sectoren (z.a. mining en landbouw) het punt van de bedrijfsgezondheidszorg niet uit het oog te verliezen.  Op deze dag moeten bedrijven stilstaan en plannen om samen met de werknemers te werken aan meer veiligheid. De overheid moet zich gaan bezinnen of ze genoeg doet aan de bedrijfsgezondheidszorg van werknemers in dit land. Het kan zeker veel beter.
