De Nationale Partij Suriname is vanwege de komende wisseling van de wacht in onrustig vaarwater. Een geluk is dat de draagvlak van de achterban is geslonken, want hoe meer potten en pannen, hoe meer lawaai. De NPS is opgericht op 29 september 1946. De transformatie die decennialange politieke partner VHP heeft ondergaan van binnenuit, is niet mogelijk bij de NPS. Er is geen woeligheid in de NPS van jongeren en jong kader. Bovendien lijkt de NPS een partij te zijn geworden van een paar oude heren en dametjes. De NPS heeft de touch met de massa verloren. Dat in tegenstelling tot de VHP, waar jongeren en jong kader nog perspectief in zien. Een mogelijke oorzaak is het politieke alternatief dat het soort jongeren waaraan de NPS appelleert, zien in andere partijen. Het slinken van de achterban bij de NPS heeft te maken met de ruimte die president Venetiaan, die tevens voorzitter van de NPS was, heeft gegeven aan politieke partner PL voor praktijken die neerkomen op nepotisme en corruptie. VHP heeft deze corruptie nooit openlijk aan de kaak gesteld en waarschijnlijk alleen in achterkamertjes besproken. Mogelijkerwijs heeft de VHP dit laten gebeuren om de NPS niet te behoeden van een slag bij de aanstaande verkiezingen. Over de haat-liefdeverhouding tussen de VHPS en de NPS hebben wij het hier vaker gehad en de Venetiaanse strategieën om VHP altijd klein te houden. Frappant genoeg staat in de NPS statuten dat zij haar doelen wil bereiken door bestrijding van al hetgeen dat verdeeldheid onder  het Surinaamse volk kan brengen. De wantoestanden tijdens Venetiaan 3 waren openlijk, en Venetiaan liet emmer op emmer aanrukken om te voorkomen dat die overliepen. De NPS-top heeft de achterban met een zekere arrogantie bejegend, een die lijkt op de misplaatste arrogantie van Nederland tegenover landen die door ‘kleurlingen’ worden beloond. En daarom zijn er geen charismatische jongeren in de NPS die de partij kunnen vernieuwen.
Het Congres is het hoogste orgaan van de NPS. Het Congres bestaat uit afgevaardigden van de afdelingen en onderafdelingen, het hoofdbestuur, leden der partij die lid zijn van volksvertegenwoordigende lichamen, de Staatsraad en de Raad van Ministers, leden van de Adviesraad en afgevaardigden van de Jongerenraad. Tenminste 3 stemgerechtigde leden van het Congres kunnen een kandidatenlijst voor het Congresbestuur en het hoofdbestuur indienen. De lijsten moeten tenminste acht weken voor de verkiezing bij het Congresbestuur worden ingediend. De verkiezing vindt plaats op basis van het personenmeerderheidsstelsel. Het hoofdbestuur van de partij bestaat uit tenminste 7 en ten hoogste 15 leden. De leden van het hoofdbestuur worden door het Congres voor een periode van 3 jaar gekozen. De voorzitter en de ondervoorzitter worden afzonderlijk gekozen. Op het Congres wordt stemrecht slechts uitgeoefend door afgevaardigden van de afdelingen. De afdelingen brengen stemmen uit in verhouding tot het aantal leden dat is ingeschreven. Er zijn 10 onderafdelingen. De kleinste afdeling heeft minder dan 500 leden en heeft 2 stemmen, de grootste heeft meer dan 3500 leden en heeft 10 stemmen. Een kandidatenlijst moet ondersteund worden door tenminste 3 subafdelingen, terwijl ook het hoofdbestuur een voordracht mag doen.
De afdeling Paramaribo is heel belangrijk binnen de NPS kennelijk, vanwege het aantal stemmen. Voorzitter Venetiaan, de man met de ‘tien schone vingers en ontelbare emmers die niet overlopen’, doet niet meer mee. Liever gisteren dan vandaag draagt hij de frambo over. Paramaribo heeft Rusland voorgedragen en het hoofdbestuur Ivan Fernald. Gisteren moesten alle kandidatenlijsten zijn ingediend. Ronald Hooghart die ook ambities had, gaat een heel andere koers op. Hij wil de NPS vernieuwen vanuit een andere organisatie die ook met NPS wordt afgekort: de Nyung Partij Sranang. Of deze partij vanwege een niet genoegzaam onderscheidingsvermogen in de naamafkorting ingeschreven zal worden voor verkiezingen is een vraag apart. Zijn politieke plannen ontvouwde Hooghart op een ledenraad van de ambtenarenvakcentrale CLO in verband met haar 41-jarig bestaan, die al heel lang door hem wordt geleid en niet naar ieders tevredenheid. Hooghart onderneemt deze ‘vernieuwing door uitholling’-strategie, omdat hij zo’n beetje uitgekotst is uit het NPS-systeem. Hij maakt geen schijn van kans op een eerlijk proces via de statutaire verkiezingen die op 17 juni worden gehouden. Arbeiderspartijen zijn in bepaalde Westers landen heel grote partijen. Het lijkt alsof Hooghart in beginsel erop afstuurt dat alle CLO-leden, leden van de nieuwe NPS worden. Daar komen nog bij alle NPS-afvalligen en personen die zijn weggegaan en terug willen keren. Hooghart wil terug naar de kern, naar de pure NPS. Deze partij is overgenomen door de elite, vindt hij. Hooghart is fit, maar de jongste niet. Bovendien straalt zijn politieke strategie geen vertrouwen uit. Feit is wel dat hij heel ver gegaan is in het ondersteunen van de NPS en Venetiaan. Hij is zover gegaan tijdens een verkiezing om de CLO-leden te adviseren een goede keus te maken en dat was volgens hem NPS. Dit voortrekken van de NPS heeft hem schade berokkent als voorzitter van de CLO. De verwijdering tussen de NPS-top en hooghart begon toen hij tijdens de verkiezingen van 2005 uitdrukkelijk werd geweerd van de NPS-kandidatenlijsten voor DNA. De vraag is of een CLO-voorzitterschap te combineren valt met een voorzitterschap van een politieke partij, als ervan wordt uitgegaan dat de vakbeweging toch onafhankelijk moet blijven. Een voordeel voor de nieuwe NPS voor de CLO kan zijn dat CLO-prominenten potentieel kandidaat worden voor hoge politieke posten via het bestuursschap in de nieuwe NPS. Maar zover is het nog niet, hoe de nieuwe NPS zich ontwikkelt, is maar een vraag. Een ander voordeel is dat er meer verscheidenheid komt in het lidmaatschap en in de structuren van de nieuwe politieke organisatie. Via de nieuwe NPS zou NPS een kans kunnen maken, in de originele NPS zal verjonging heel moeilijk gaan omdat issues als ‘elite’ en ‘volks’ en volbloed en dogla ook een rol spelen, tenminste bij een deel van de gevestigde leden. Voor de jongeren moet de NPS via leiders een aantrekkingsstrategie bepalen en dat zal heel moeilijk gaan.
