Het werd een emotioneel proces. De behandeling van de wijziging van de Amnestiewet 1989 werd na pakweg 35 uren debatteren met 28 stemmen voor en 12 tegen aangenomen in De Nationale Assemblee (DNA). De bedoeling is dat deze wet ervoor moet zorgen dat de gehele periode vanaf 1980 tot en met 1992 ‘gedekt’ wordt. Het betekent zoveel als dat ‘gebeurtenissen’ zoals die zich hebben afgespeeld tijdens de 8 decembermoorden, de coups van 1980 en 1991 en de Binnenlandse Oorlog, ‘vergeten’ worden. Hieronder worden de pro’s en contra’s voor u op een rij gezet.
De voorstanders van de wijziging van de Amnestiewet deden een lange tijd ‘geheimzinnig’ over de ware toedracht van de wet, totdat Andre Misiekaba in ronde woorden zei waar het om ging. ‘De president van de Republiek Suriname kan niet middels een politiek proces, politiek uitgeschakeld worden.’ Daarvoor werd er steevast gezegd dat een amnestiewet de rust een ontwikkeling ten goede zou komen.
Volgens Misiekaba mogen die rust en ontwikkeling niet verstoord worden door een politiek proces. Hij noemt het 8 decemberstrafproces politiek. Er is een aantal redenen daartoe. Aan het begin van het proces werd de voorzitter van de krijgsraad, mr. Valstein- Montnor door advocaat Irvin Kanhai gewraakt. Kanhai vond dat Cynthia Valstein –Montnor via haar echtgenoot banden heeft met de NPS. Op facebook zegt het lid Ruth Wijdenbosch dat Valstein- Montnor vroeger NPS’er was. Echter maakt zij haar werk niet politiek afhankelijk.
Misiekaba gaat verder door te stellen dat in 1998 tijdens een conferentie, die door de Organisatie voor Gerechtigheid en Vrede (OGV)Â en het Inter- Amerikaans Hof voor de Mensenrechten was georganiseerd, er voorgesteld is om aan waarheidsvinding te doen. In dat jaar werd gezegd dat een Waarheidscommissie de beste oplossing zou bieden. Er is volgens Misiekaba niets van terechtgekomen. De politiek (lees: Nieuw Front) heeft 25 jaar lang de 8 decembermoorden politiek gebruikt. Uiteindelijk moest het Hof van Justitie, na een aanvraag van de nabestaanden, het Openbaar Ministerie (OM) de opdracht geven om in 2000 te starten met gerechtelijk vooronderzoek.
De tegenstanders hebben echter figuurlijk van deze wet een juridische gehaktbal gemaakt. Als eerst blijkt dat de amnestiewet van 1989 in feite niet meer werkt. Ondanks die regeling is de Moiwana-slachting toch internationaal veroordeeld.
In de oude wet waren limitatief strafbare feiten opgesomd. In de nieuwe wet wordt over ‘gebeurtenissen’ gesproken, een te wazige term. Verder voldoet deze wet niet aan de internationale verdragen waar Suriname lid bij is. Zo kan er geen amnestie worden verleend aan mensenrechtenschenders en moord. Een ander groot probleem voor de tegenstanders was dat er een 8 decemberstrafproces gaande is. Een amnestiewet aannemen zou immers betekenen dat proces onmiddellijk zou moeten stoppen. Dat typeren de ‘amnestietegenstanders’ als een duidelijk vorm van inmenging. Er werden grondwetsartikelen aangehaald om hun bewijs te tonen. Artikel 131 lid 3 werd steeds gelezen of aangehaald.
De wet werd echter ook maatschappelijk besproken. Harish Monorath vroeg aan de indieners of de daders om amnestie hadden gevraagd. Immers in andere delen van de wereld is dat het geval. Hij kreeg geen antwoord. Hij noemde het ‘onzin’ om na amnestie, aan waarheidsvinding te doen. Een eventuele Waarheidscommissie heeft geen pressiemiddel meer. Verder vond Monorath dat men duidelijk moest stellen wat de positie van de slachtoffers is. Waren het werkelijk coupplegers of waren het freedom fighters?
