We hebben gisteren een uitvaart gehad van een hartverscheurend familiedrama. Een man heeft waarschijnlijk in beschonken toestand zelfmoord gepleegd en daarbij ook zijn drie kinderen vermoord. Over kindermoord valt er op dit moment weinig te zeggen, aangezien het geen wijdverbreid Surinaams fenomeen is. Zelfmoord komt wel veelvuldiger voor en kan terecht als een groot Surinaams probleem worden aangemerkt. Dit probleem van zelfmoord komt procentueel het meest voor bij het Hindostaanse deel van de bevolking en waarschijnlijk meer in gebieden waar deze groep dicht op elkaar zit en wellicht daardoor weinig in het nationaal systeem integreert. Een voorbeeld daarvan is naar het schijnt het district Nickerie. Waarom is zelfmoord zo geliefd bij deze groep burgers? Deze vraag moet eerst beantwoord worden voordat de regering een programma kan richten op deze maatschappelijke groep. We gaan wel ervan uit dat suïcide een maatschappelijk probleem is, dat overheidsinterventie verdient, ongeacht hoe de regering is bemenst. Het ministerie van Binnenlandse Zaken is verantwoordelijk voor het treffen van overheidsmaatregelen op dit stuk. Het is bekend hoe uitgestrekt Suriname is en wie de Surinamers zijn. Met name sociologen moeten het durven om minimaal voorzichtige analyses te maken en presenteren waaruit het zelfmoordfenomeen onder de Hindostanen kan worden verklaard. Deze analyses blijven uit, de sociologen lijken afwezig te zijn of niet gelinkt aan de maatschappelijke opinievorming. Men voelt op dit stuk weinig verantwoordelijkheid.
Wat wij weten, is dat er een groeiend alcoholprobleem zich voordoet in de kringen en buurten die wat zelfmoord betreft als risicowoongebieden en –kringen kunnen worden aangemerkt. Er wordt veel gezopen door tieners, vooral in het weekend tot vroeg in de ochtend. Deze week meldden wij nog dat jongens/kinderen van 13, 14 en 15 jaar om half drie in de ochtend zonder volwassen begeleiding op straat waren en probeerden om de politie voor de gek te houden, alleen om een lift naar huis te krijgen. Het alcohol drinkende en zuipende publiek wordt steeds jonger en de participatie van de ‘moderne meisjes’ heeft zijn intrede gedaan. Immers, ‘a beer for me please’ wordt vaker in Bollywood-films door de meisjes gezegd. Een ander punt is de gebrekkige communicatie. De risicokringen en -buurten worden gekenmerkt door gebrekkige communicatie, soms uit verlegenheid. Op feesten wordt muziek keihard afgespeeld, communiceren is uit den boze. Thuis zijn veel families, door het teniet gaan van de agrarische gebieden, net afgestapt uit het joint family systeem waar de opa alles bepaalde, wiens woorden wet waren. Dit systeem van de heilige voorzitter is trouwens ook te zien in de VHP, waar de ‘sabhapati’ (voorzitter) een ‘God’ is. Er is een grote communicatie-gap, een communication deficit, tussen vaders en kinderen die op weg zijn volwassen te worden. Op dat punt vervreemden veel (aanstaande schoon)vaders van hun zonen en dochters doorgaans in de bepaalde kringen. Er wordt veel ‘via de moeder’ gecommuniceerd, waardoor er minder vertrouwde en betrouwbare ouderen overblijven om je hart te luchten. Als de ontwikkeling laag is en de moeder niet de leider is geweest in het gezin – en in de bepaalde kringen is de moeder doorgaans de leider niet – dan worden harde noten niet met de moeder gekraakt, het is het niet waard. Bovendien is er cultureel bij het deel van de Hindostaanse groep geen traditie van discussies. Wanneer zonen bijvoorbeeld onderling een meningsverschil hebben en gepassioneerd hun standpunten motiveren, komt het vaak voor dat moeders doorgaans zeggen ‘houden jullie op met het gekrakeel’. Zaken worden niet uitgesproken en blauw-blauw gelaten. Bovendien is er soms ondanks een niet al te noemenswaardige scholing, toch wel een ontwikkelingsgap tussen de ouders en kinderen. Men is dan wel een hechte familie met een rol voor schoonouders, de laatsten kunnen echter niet probleemoplossend optreden vanwege een gebrekkige algemene ontwikkeling. Pandits en maulana’s hebben soms ook een behoorlijk ontwikkelingstekort waardoor, ook zij hun rol niet kunnen vervullen. Deze laatste heeft te maken met o.m. de keuze van programma’s op radio en tv en een hekel aan het serieuze deel van de krant.
Het punt dat we echter met de titel vooral willen maken, is de link die er bestaat tussen de cultuurarmoede onder de Surinaamse Hindoestanen en de invloed daarvan op hun algemeen maatschappelijk gedrag in de kringen zoals wij hierboven noemden. Als we de afgelopen jaren in beschouwing nemen, dan merken we dat er gelukkig een explosieve en positieve toename bestaat van Surinaamse zangers/auteurs/muziekmakers die topproducties maken (in het Sranang Tongo en het Nederlands), ook over relaties, genegenheid en de liefde. Zulke producties over relaties, warmte en liefde zijn ondenkbaar in de Hindostaanse groep. Er zijn populaire Hindostaanse bands te over, maar niemand is door een gebrekkige ontwikkeling in staat om eigen composities te maken. De gap met main stream zangers in Suriname is dus hemelsbreed. De enige composities die (zijn) gekomen, zijn uit Nederland. De thema’s die dan gekozen worden, zijn heel snel te associëren met alcohol, zuipen, schofterig gedrag, disrespect voor vrouwen en suïcide. Er wordt gezongen over gezeur over zuipen, over dyugu dyugu zonder het oprecht af te keuren. Alcoholmisbruik wordt in clips aangemoedigd. Die negatieve vibes van deze populaire muziek, die ook keihard in auto’s wordt afgedraaid, is oorzaak van het groter wordend alcoholprobleem onder Hindostaanse jongeren in Wanica, Sarramaca, Nickerie en Commewijne. Diezelfde stuurloze jongeren worden in de politie gerekruteerd en het resultaat was vorig jaar merkbaar. Zogenaamde populaire Surinaams-Hindostaanse artiesten hebben geen personality en geen positieve of romantische boodschap. Dat heeft impact op de geest van de arme consumenten. Wat de oorzaken betreft zijn wij geen sociologen, wij houden het hierbij.
De overheidsaandacht op sociaalmaatschappelijke gebreken is in Suriname teveel gericht op volksbuurten, dus de Creoolse groep. Er is geen aandacht voor misstanden zoals alcoholisme en huiselijk geweld in de gebieden die wij hierboven associeerden met risico’s. Het suïcideprobleem is een manifestatie dat er maatschappelijk veel mis is in Hindostaanse families, kringen en buurten. Het verontrustende in deze zaak is dat de overheid – kennelijk bang om racistisch over te komen – niet zal overgaan tot het doen van wetenschappelijk onderzoek in de groep zelf. De uitkomst daarvan zal zijn dat er geen oplossingen zullen komen de komende periode.
