Suriname is onder 7 Caribische landen het land met het kleinste aandeel van de bevolking (24.7 %) dat zich veilig voelt volgens een door UNDP gesponsord Caribisch onderzoek (Caribbean Human Development Reort 2012). De tegenhanger is Barbados waar 78.7% van de respondenten zich veilig voelt. Ook de angst tegen inbraken is zeer hoog in Suriname. Het percentage is 25%, het hoogst onder de 7 landen gevolgd door Guyana. De angst voor berovingen is hoog maar minder diep: we zijn daar 4de na St. Lucia, Guyana, Antigua en Trinidad. Bij de roofratio scoort Suriname heel hoog vanaf 2006: de ratio steeg in dat jaar van 107 naar 386 per 100.000 bewoners per jaar. Met het aantal roven bleef Suriname vanaf 2006 tot 2009 op de tweede plaats onder de 7 landen, om in 2010 ingehaald te worden door buurland Guyana. De neiging om een wapen thuis te hebben is ook significant aanwezig in Suriname, in tegenstelling tot de neiging om met een mes op straat te gaan. De vrees voor huiselijk geweld door echtgenote en sexuele aanranding is relatief laag. Het rapport weet voorts te vertellen dat sexueel molest door studenten gericht tegen studenten een speciaal probleem is in Suriname. De jongeren in Suriname zien overigens werkloosheid, corruptie en de kosten voor de levensstandaard als de grootste problemen in het land. Bij de moordratio per 100.000 inwoners scoort Suriname het laagst tussen 4 en 6. Alleen in 2009 scoorde Barbados lager dan ons. Op een vraag of men zich veilig voelt tegen crime, zijn het de Barbadianen en Surinamers die het meest ‘ja’ hebben geantwoord. Overall spelen niet allen moorden en roven invloed op het veiligheidsgevoel, ook huiselijk geweld (tegen een partner), gewapende aanslagen, sexueel molest en verkrachting spelen daarbij een rol. In de Caribische regio zijn mannen het meest slachtoffer van gewapende aanslagen en roofovervallen, terwijl het meest vrouwen slachtoffer zijn van feitelijke aanranding en verkrachting en huiselijk geweld. In het rapport wordt voorts vermeld dat Inheemsen en Marrons ook kwetsbaar zijn voor inbreuk op de veiligheid, ondanks geen al te hoge posities in de maatschappij.
De UNDP presenteerde gisteren op Trinidad, temidden van de jaarlijkse carnavalskoorts, het eerste Caribbean Human Development Report dat ook Suriname covert als een van de 7 Engels- en Nederlandstalige landen (Antigua and Barbuda, Barbados, Guyana, Jamaica, Saint Lucia, Suriname enTrinidad and Tobago.). Het is goed dat er eens een keer apart wordt gekeken naar de Caribische regio zonder meegenomen te worden in de grotere Latin America and the Caribbean. Het thema was voor deze eerste keer gericht op de burgerveiligheid. Dat is niet zomaar. Het rapport onthult dat de Latin America and Caribbean (LAC) regio slechts 8.5 % van de wereldbevolking neemt, maar daarentegen 27% van alle moorden wereldwijd voor haar rekening neemt. De LAC-regio is de meest levensgevaarlijke regio om te leven in de wereld. De mano duro, de ijzeren hand oftewel de harde aanpak heeft geen vruchten afgeworpen. Daarom is een van de aanbevelingen om meer aandacht te besteden aan preventie. Tussen de landen van de LAC en van de Caribbean bestaan er grote verschillen. Tijdens de mondelinge toelichting van het rapport gisteren werd Suriname met een handjevol landen genoemd waar het moordpercentage laag is. Barbados is met een human development index (hdi) van 0.793 een land met een heel hoge human ontwikkeling. Suriname en Guyana komen in de categorie middelmatie humane ontwikkeling; de rest heeft een hoge humane ontwikkeling. Suriname is met een 0.680 boven het hdi-Caricom-gemiddelde (0.564), maar benden het LAC-gemiddelde (0.731). Barbados heeft onder de 7 landen de hoogste levensverwachting, Suriname de op een na laagste.
Opmerkelijk is dat in de launching video die gisteren werd afgedraaid, er Surinaamse Nederlandstalige en Sranan Tongo-muziek is verwerkt. Werkloosheid, corruptie, huiselijk en openbaar geweld en alcoholgebruik kwamen in deze video aan de orde. De video wordt afgesloten met een artiest die op een Surinaams Surifesta-podium vraagt ‘Suriname hoe gaat het met jullie’. Onze minister van Juspol was als een van de weinige regionale ministers aanwezig bij de lancering.
Criminialiteit kost landen heel veel. Investeringen en toerisme blijven uit of lopen terug, extra maatregelen kosten meer geld. De Trinidadiaanse regering heeft berekend dat een terugval van 1 % van de criminaliteit een kostenbesparing en winst van samen 35 miljoen dollar oplevert. Hoeveel zou dat in ons geval zijn. Het is voor het eerst dat in een groots opgezet VN-studie de Caribische regio apart is genomen los van de grotere LAC-regio. Het rapport houdt ons een spiegel voor: het wijst ons op onze sterke punten en onze zwakke plekken. Er is behoorlijk veel angst in onze samenleving. Dat komt omdat er veel is verruwd en de gemiddelde burger is die verruwing niet gewend. Bovendien is bij de lancering aangegeven dat de angst diep gaat zitten als er geen vertrouwen is in de politie en het rechtssysteem. Dat zou wellicht ook in Suriname het geval zijn alhoewel de stijging van bijvoorbeeld berovingen naar een piek uit het rapport blijkt. Het rapport bevestigt een aantal indicatoren die aan de ene kant ter tafel worden gebracht en door een deel van de politiek wordt genuanceerd. Het veiligheidsgevoel is een issue en heeft ook economische impact. Vanuit dit rapport moeten door de regering maatregelen worden getroffen om de situatie te beteren. Het rapport presenteert ons een aantal oplossingen.