Het evaluatierapport van het project Naschoolse Opvang en Begeleiding is precies twee jaren terug afgerond en is sinds juli 2017 ook ingediend in De Nationale Assemblee (DNA). Concrete stappen om misstanden uit het rapport onder de aandacht van het Openbaar Ministerie te brengen, blijven nog steeds uit. Het VHP-assembleelid Mahinder Jogi zegt aan Dagblad Suriname dat de regering ‘kwaadwillig’ de bijbehorende bijlagen niet naar het parlement heeft gestuurd. Hierin zouden de namen van alle keukenhouders, waaronder regeringstoppers en ook DNA-leden, zijn genoemd. In totaal hebben 250 scholen, 144 keukenhouders, 28 leveranciers, 65 transporteurs en 2.183 leerkrachten meegedaan aan dit project. Het totale project heeft per augustus 2015 SRD 162 miljoen gekost. Hiervan is SRD 15 miljoen betaald aan leerkrachten en coördinatoren en de rest, SRD 147 miljoen, is besteed aan voeding. Dit is circa 91% van de totale kosten. Anno 2017 zijn er echter nog steeds dienstverleners die moeten worden uitbetaald, terwijl het te betalen bedrag ook verder is opgelopen.
Leden Commissie Naschoolse Opvang beschuldigen elkaar
De werkgroep heeft ook gesprekken gevoerd met verschillende personen die een rol hebben vervuld tijdens de Naschoolse Opvang en Begeleiding. Enkele leden van de commissie grossierden in het uiten van verdachtmakingen tegen elkaar. “Verdachtmakingen ter zake malversaties, fraude, nepotisme en belangenverstrengeling werden in de meest ruime zin van het woord met de werkgroep gedeeld. Concreet konden er geen bewijzen worden aangeleverd.” Ivan Graanoogst zou zelf verzuimd hebben om enkele gevraagde en toegezegde strikt noodzakelijke documenten aan de werkgroep toe te zenden.
Politieke inmenging was enorm
Tussen oktober 2012 en oktober 2013 deden 78 scholen mee. Bij aanvang van het schooljaar 2013/2014 startte het project in een ‘nieuwe stijl’. De vernieuwing hield in dat de betrokkenheid van het Minowc werd vergroot. Hierdoor werd het project weer eens uitgebreid en naar het niveau van 250 scholen rond mei 2014 gebracht. Wekelijks meldden zich nieuwe scholen aan. Het bleek dat de keukenhouders in korte tijd de nodige investeringen hadden gepleegd om te voldoen aan de gezondheids- en andere randvoorwaarden. Er was echter geen selectiecriteria ontwikkeld, waarmee de keukenhouders, transporteurs en leveranciers gekozen werden. De politieke inmenging was enorm en dat zelfs op het niveau van De Nationale Assemblee. Uit het onderzoek komt veelvuldig naar voren dat politieke figuren delen van het veld opeisten. Een voorbeeld hiervan is de spraakmakende zaak van de politica Ann Sadi (NDP), die alle financiële tegemoetkomingen van de ‘onder haar residerende keukenhouders uit Commewijne op haar persoonlijke bankrekening liet overmaken, waarna zij de verdere uitbetaling verrichtte. Ook kenmerkt deze periode zich door enorme voedselverspillingen.
Onregelmatigheden bij leverancier en transporteur B. Chotelal
De werkgroep heeft veel onvolkomenheden waargenomen in goedgekeurde en uitbetaalde nota’s van de transporteur en leverancier B. Chotelal, die circa 80% van de leveringen aan dit project heeft verzorgd. Zo betreft bestelbonnummer 5254 de levering van levensmiddelen voor een totaalbedrag SRD 52.758,76 met als omschrijving ‘Diverse levensmiddelen’ over de periode 22 januari – 26 januari 2015. Op de factuur is niet aangegeven naar welke keukenhouders de levering dient plaats te vinden. Op de factuur is door niemand voor ontvangst getekend. De constatering van de werkgroep is dat het ontbreken van een handtekening voor ontvangst, duidt op mogelijke fraude. Bestelbonnummer 7125 regelt de periode 15 april tot 20 april 2015 waar levensmiddelen geleverd zijn naar diverse districten en plaatsen. Er is dus geen specificatie naar de leveringsadressen en de ontvangers. Ook is er niet voor ontvangst van de goederen getekend, terwijl de genoemde bedragen wel zijn uitbetaald. Bestelbonnummer 7124 is identiek als het geval bij 7125 en regelt de periode 20 april tot 27 april 2015 voor een bedrag van SRD 996.202,25.
Chotelal leverancier en ontvanger?
Het meest opvallend geval is bestelbonnummer 7126 voor een totaal bedrag van SRD 624.510. Hier valt het de werkgroep op dat Chotelal in deze ook voor ontvangst tekent, waardoor hij hiermede dus leverancier en ontvanger is. “Deze functievermenging is ongebruikelijk en daarom financieel verdacht”, citeert de werkgroep. Bij bestelbonnummer 7387 worden de wenkbrauwen van de leden van de werkgroep eveneens gefronst wanneer SRD 46.625 aan transportkosten aan de leverancier H. Kromojadi wordt betaald. “Alhoewel de levering correct is, is omdat de specificatie van de levensmiddelen ontbreekt, niet duidelijk welke goederen daadwerkelijk zijn geleverd. Ook is het vreemd dat Chotelal rijst heeft opgehaald bij de rijsthandelaar en dezelfde rijst wordt door een andere transporteur, namelijk Kromojadi, gedistribueerd naar de keukenhouders. Het lijkt er dus veel op dat er twee keren voor het transporteren van dezelfde partij rijst is betaald”, aldus het rapport.
Geen fysieke controle op levering producten door Combé Markt
Een ander markant voorbeeld tussen oktober 2012 en oktober 2013 is dat er door de keukenhouders op een gegeven moment niet meer rechtstreeks goederen werden ingekocht. De vaste leverancier bij dit project, de onderneming Combé Markt, leverde rechtstreeks aan de keukenhouders. Door de financiële beheerders van het project werd alleen controle uitgevoerd op de juistheid van de facturen. De fysieke controle, bij de levering als ook de controle op de volledigheid van de geleverde goederen, bleef stelselmatig uit.
Overheid voor SRD 342.862 op Richenel Slooteschool benadeeld
Bij de uitvoering van het project heeft het voedingsaspect veel meer onregelmatigheden gekend. Uit de administratie van het Bureau Voeding Naschoolse Opvang en Begeleiding (BNOB) is gebleken dat er in tussen november 2014 en april 2015 steeds tussen de 97 en 110 leerlingen per dag van de Richenel Slooteschool hebben deelgenomen aan de naschoolse opvang. Echter is uit documentatie gebleken dat er voeding voor 450 leerlingen per dag werd geleverd en ook de betaling is geschied op basis van 450 porties per dag. Volgens een berekening van Ivan Graanoogst kost een portie per leerling SRD 5,90 per dag, terwijl ook SRD 1 voor een fles water bij moet worden geteld. Dat betekent dat de overheid hier voor 49.690 (totaal aantal porties) x (SRD 5,90 + SRD 1,00) = SRD 342.862 hier in het schooljaar 2014-2015 is benadeeld.
Benadeling van SRD 347.359,80 op 0.S. Blauwgrond
Uit de administratie van het BNOB blijkt verder dat in de maanden november 2014 en april 2015 steeds tussen de 6 en 101 leerlingen van de per dag van de 0.S. Blauwgrond hebben deelgenomen aan NSO. Echter blijkt uit de presentiestaten dat er voeding voor 430 leerlingen per dag werd geleverd, en dat ook de betaling op basis van dit aantal heeft plaatsgevonden. In totaal werden hier uiteindelijk 50.342 porties geleverd, waardoor de staat hier voor 347.359,80 is benadeeld.
Nalatigheid BNOB bij 0.S. Leiding 8a
Op de 0.S. Leiding 8a zijn in dezelfde periode in totaal 30.990 porties geleverd. Hoewel slechts tussen de 54 en 143 leerlingen per dag meededen, werden echter per dag voeding voor 463 leerlingen geleverd en vond ook de betaling op basis van dit aantal plaats. De overfacturering bleef voortgaan, ondanks herhaaldelijk protest van BNOB en zelfs ook nog een interventie van de toenmalige onderdirecteur van Onderwijs, Roy Narain. Per schrijven van 13 mei 2015 werd aan het hoofd Bureau Voeding Naschoolse Opvang en Begeleiding medegedeeld dat aan de keukenhouder de opdracht moest worden gegeven dat met onmiddellijke ingang 100 porties moest worden geleverd in plaats van 463. Het hoofd BNOB schreef in antwoord aan Narain op 15 mei 2015 dat zijn bureau niet tijdig wordt geïnformeerd over het aantal deelnemers, met alle gevolgen van dien. Door deze nalatigheid is de overheid voor SRD 213.831 benadeeld.
Verlies van SRD 254.113,20 op de OLV Fatimaschool
Op de OLV Fatimaschool zijn in dezelfde periode in totaal 36.828 porties geleverd. Hoewel slechts tussen de 128 en 157 leerlingen per dag meededen, werden echter per dag voeding voor 400 leerlingen geleverd en vond ook de betaling op basis van dit aantal plaats. Door deze werkwijze is de overheid ook op deze school voor benadeeld.
Schoolhoofd rapporteerde onregelmatigheid porties Clarke school 1 en 2
Op de Clarke school 1 en 2 zijn in dezelfde periode in totaal 33.255 porties geleverd. Hoewel slechts tussen de 572 en 725 leerlingen van beide scholen per dag meededen. Uit de ingediende rekening van de keukenhouder is gebleken dat op 10 november en 11 november 2014 de levering en ook de betaling heeft plaatsgevonden op basis van 700 leerlingen per dag en de overige dagen na 11 november 2014 steeds op basis van 1.000 leerlingen per dag. Deze onregelmatigheden op deze 2 scholen, werd ook door het schoolhoofd gesignaleerd en gerapporteerd. Het schoolhoofd gaf aan dat haar inziens de hoeveelheid voeding die ze dagelijks ontving, verreweg de 1.000 porties niet haalde. De Staat is hierdoor voor SRD 229.459,50 benadeeld.
FR